اعمال مهم پنج روز حج

 

روز هشتم:

حاجی محترم، روز هشتم ذی‌الحجه روز ترویه است. در این روز قبل از نماز صبح آمادگی را شروع کنید، موهای زاید بدن را اصلاح کنید، استحمام نمایید، خود را کاملاً با آب و صابون بشویید، بعد از صبحانه لباس‌های احرام را بپوشید، دو رکعت نماز به نیت احرام بخوانید و آنگاه نیت حج را اینگونه به زبان بیاورید:

«الهی قصد حج دارم، آن را برایم آسان گردان و از من قبول فرما» بعد سه بار بگوید:

« لَبَیکَ اَللّهُمَ لَبَیکَ. لَبَیکَ لا شَریکَ لَکَ لَبَیکَ. اِنَّ الحَمدَ وَالنِّعمَةَ لَکَ وَالمُلکَ. لا شَریکَ لَکَ»                      

اکنون شما محرم شده‌اید، پس خیلی مواظب باشید که ممنوعات احرام را انجام ندهید، چهره و سر را نپوشانید و از استعمال خوشبو پرهیز کنید، از هرگونه جنگ و جدال، خشم و عصبانیت و حرف بیهوده و نامناسب خود را حفظ کنید.

حرکت به سوی منی:

بعد از آمادگی کامل، با هماهنگی مدیرکاروان، به سوی منی حرکت کنید، چون به منی رسیدید، در این روز فقط به ذکر و عبادت و تلاوت و دعا مشغول شوید، نمازها را در داخل خیمه‌ای که ساکن هستید، با جماعت ادا کنید و به سخنان علما گوش فرا دهید. وقت‌تان را ضایع نکنید، شب زود بخوابید تا برای اعمال فردا بانشاط باشید.

روز نهم حرکت به سوی عرفات:

روز دوم حج که روز نهم ذی‌الحجه است، روز رفتن به عرفات است، به دعوت پروردگارتان لبیک‌گویان همراه با کاروان به سوی عرفات حرکت کنید، چون به عرفات رسیدید، خود را کاملاً برای انجام اعمال عرفات آماده کنید. حاجی عزیز، بدان که روح حج در عرفات است، وقوف عرفه فرض می‌باشد، قبل از اذان ظهر مقداری استراحت کنید و غذای مختصری بخورید، وضو بگیرید، بلافاصله بعد از اذان ظهر، نماز ظهر را با جماعت ادا نمایید و خود را برای وقوف و دعا و تضرع و نیایش آماده کنید، خیلی حساس باشید. از ظهر تا مغرب، وقت دعا و ذکر و توجه الی‌الله است. اکنون بر سر گنج آمده‌اید، فرصت بسیار اندک است، چند روز بیشتر وقت ندارید، غفلت در این لحظات عمری پشیمانی به دنبال دارد. بزرگان توصیه کرده‌اند که هر کدام از اذکار زیر را  100 بار بخوانید:

1- «لا اِلَهَ اِلا اللهُ وَحدَهُ لا شَریکَ لَهُ، لَهُ المُلکُ وَ لَهُ الحَمدُ یُحیِی و یُمیتُ بِیَدِهِ الخَیرُ وَ هُوَ عَلی کُلِّ شَیءٍ قَدیر»

2- بِسمِ الله الرَحمنِ الرَحیم؛ قُل هُوَ اللهُ اَحَد(1) اللهُ الصَمَد(2) لَم یَلِد وَ لَم یُولَد(3) وَ لَم یَکن لََّهُ کُفُواً اَحَدٌ(4)

3- «اللّهُمَ صَلِّ عَلی مُحَمَدٍ وَ عَلی آلِ مُحَمَدٍ، کَما صَلََّیتَ عَلی اِبراهیمَ وَ عَلی آلِ اِبراهیمَ، اِنََّک حَمیدٌ مَجیدٌ، اللهُمَ بارِک عَلی مُحَمَدٍ وَ عَلی آلِ مُحَمَدٍ، کَما بارَکتَ عَلی اِبراهیمَ وَ عَلی آلِ اِبراهیمَ، اِنََّکَ حَمیدٌ مجیدٌ»

4- «اَستَغفِرُاللهَ رَبِّی مِن کُلِّ ذَنبٍ و اَتوبُ اِلَیه»

بعد از آن چنانچه معذور نیستید، در حالت ایستاده و رو به قبله، به دعا مشغول شوید و گناهان‌تان را به یاد آورید، عجز و بیچارگی خود را تصور کنید، به تنهایی قبر و قیامت فکر کنید، از خدای بزرگ بخشایش و مغفرت طلب نمایید، هر دعا را تا سه بار تکرار کنید و مرتباً در دوران دعا درودبخوانید، گاهی «لبیک» بگویید. بدانید که اکنون الله به سوی شما متوجه است، لحظات سرنوشت‌سازی هستند. پیامبر عظیم‌الشان؛ حضرت محمد مصطفی(ص)، در همین مکان دست‌ها را بلند کرده و با پروردگارش به راز و نیاز پرداخته‌اند. همین جا رسول خدا(ص)، بزرگان دین، و اولیای خدا اشک ریخته‌اند. لذا فرصت را غنیمت شمرده و برای مغفرت خود و پدر و مادر و عزیزان و عموم مسلمین دعا کنید.

مشکلات امت را مطرح نمایید، برای سربلندی اسلام و مسلمین و پیروزی اهل حق دعا کنید، برای هدایت و استقامت خود دعا کنید، هر نعمت اخروی و دنیوی را از خدای مهربان بخواهید. در آخر بگویید: الهی! هر چه در این مکان به بهترین بندگانت داده‌ای، به ما نیز عنایت فرما. اگر دعای دسته‌جمعی شد، شرکت کنید، ولی بعد از آن تنها به دعا مشغول شوید و مواظب باشید خواب نروید و در میدان عرفات به نفریح و گردش نپردازید. ذکر و تسبیح و تلاوت نیز فراموش نشود. دوباره بلند شوید و دعا کنید، هرگاه از ایستادن خسته شدید، بنشینید. ولی در هر حال، لحظه لحظة آنجا را غنیمت بدانید و برای مغفرت بستگان و عزیزانی که فوت کرده‌اند، حتما دعا کنید. تا غروب آفتاب کار شما در عرفات دعا و گریه و زاری است. ببینید کم نیاورید، معلوم نیست دوباره این فرصت به شما می‌رسد یا خیر؟

در آخر یقین کنید که خدای بزرگ شما را بخشیده و مورد آمرزش قرار گرفته‌اید. اگر حقی از مردم بر گردنتان است، حتماً وعده کنید که بعد از برگشتن، آن را ادا نمایید و برای آینده تصمیم بگیرید که دیگر گرد گناه نگردید. دعای حسن خاتمه و دخول بدون حساب و کتاب به بهشت را از یاد نبرید. برای مجاهدان و زندانیان و شفای بیماران زیاد دعا کنید. به هر حال هر چه از دعا بلد هستید، کوتاهی نکنید. امروز طلایی‌ترین فرصت برای چند لحظه در اختیارتان قرار گرفته است. خواستن از شما و لطف و عطا از مولای مهربان و کریم.

شب دهم حرکت به سوی مزدلفه:

تصور کنید که پروردگارتان شما را امشب به مزدلفه دعوت کرده است، لذا همین که آفتاب غروب کرد، بدون خواندن نماز مغرب، به سوی مزدلفه حرکت کنید، در وقت عشاء نماز مغرب و عشاء را در مزدلفه جمع کنید. شب مزدلفه شب دعا و تضرع است.

«حاجی محترم امشب شب بیداری و خواستن است.»

 دعاهای عرفات را تکرار کنید و هر چه آنجا کمی واقع شده است، اینجا جبران نمایید. اگر خسته‌اید، کمی استراحت کنید، سحرگاه بلند شوید و به دعا و تضرع مشغول شوید، به خاطر بیاورید این همان جایگاهی است که خدای تعالی ذکر آن را در قرآن مجید آورده است:«فاذکروا الله عند المشعرالحرام» در مزدلفه سنگ‌های کوچکی به اندازة نخود برای رمی جمرات بردارید. (برای رمی هر جمره در هر نوبت، هفت سنگریزه و مجموعاً 49 سنگریزه و احتیاطاً بیشتر بردارید.) بعد از نماز صبح رو به قبله بایستید و دعا کنید. خانم‌ها نشسته دعا کنند. سعی کنید بعد از نماز بامداد تا طلوع آفتاب به تسبیح و تکبیر و دعا و استغفار مشغول باشید.

روز دهم ذی‌الحجه حرکت از مزدلفه به سوی منی:

همین که احساس کردید خورشید به طلوع نزدیک است، به سوی منی حرکت کنید.

کارهای لازم در منی:

در منی به ترتیب کارهای زیر را انجام دهید:

1- رمی جمرة عقبه (زدن هفت سنگریزه به شیطان بزرگ)

2- قربانی برای کسانی که نوع حج آنها تمتع و قران است.

3- حلق (تراشیدن موی سر)

مواظب باشید اگر موها را قبلاً کوتاه کرده‌اید، الان ماشین نکنید، بلکه آن را بتراشید وگرنه امکان این هست که در مشکل بیفتید.

تذکر: وقت رمی جمرة عقبه (شیطان بزرگ) بعد از طلوع آفتاب تا غروب آفتاب است و لی بهتر است قبل از ظهر انجام شود، بالاخره بکوشید تا شب حتماً این کار را انجام بدهید و تا زمانی که به شیطان سنگ نزده‌اید و قربانی نکرده‌اید، موی سرتان را هرگز نتراشید. برای خانم‌ها فقط قصر (کوتاه کردن سر گیسوان) به اندازة یک بند انگشت لازم است.

پس از زدن سنگ‌ها، نوبت قربانی است. پس از کشتن قربانی، نوبت حلق (تراشیدن موی سر) می‌باشد. پس از حلق (تراشیدن موی سر)، طواف زیارت و دو رکعت نماز آن است.( انجام دادن این طواف فرض است).

پس از طواف زیارت و دو رکعت نماز آن و نوشیدن زمزم، سعی بین صفا و مروه را انجام دهید. وقتی بالای صفا رفتید، رو به کعبه ایستاده و دعا کنید. سپس سعی را شروع نمایید. بالای مروه نیز دعا کنید. سپس به سعی ادامه دهید. گردش هفتم را در مروه ختم کرده و با دعا تمام نمایید و دو رکعت خوانده و به منی برگردید.(اگر طواف زیارت در روز دهم مقدور نشد، می‌توانید آنرا روز یازدهم و یا دوازدهم ذی‌الحجه انجام دهید). برای انجام طواف زیارت طوری برنامه‌ریزی شود که تمام شب یازدهم و دوازدهم یا پاسی از این شب‌ها را در منی بگذرانید، زیرا گذراندن تمام این شب‌ها و روزها در منی مقصود بوده و ذکر و عبادت در آنها فرصت طلایی است.

رمی جمرات:

به خاطر داشته باشید برای رمی جمرات (زدن هفت سنگریزه به هر یک از شیطان‌های سه گانه) در روز یازدهم و دوازدهم ذی‌الحجه، هر سه شیطان را به ترتیب سنگ بزنید. اول شیطان کوچک بعد شیطان وسط و در آخر شیطان بزرگ. (به هر کدام هفت سنگریزه بزنید) وقت زدن شیطان‌ها بعد از نماز ظهر تا غروب می‌باشد. چنانچه عذر داشته باشید، تا آخر شب می‌توانید بزنید.(ملاحظه فرمایید که بعد از زدن شیطان اول و دوم، دعا کردن مسنون است. در این موقع دعا قبول می‌شود، البته بعد از جمرة عقبه (شیطان بزگ) بدون دعا به خیمه‌تان برگردید. بعد از رمی شیطان‌های سه گانه در روز دوازدهم، از منی به مکة مکرمه کوچ کنید. اینجاست که اعمال حج تمام شده و شکر الله را از صمیم قلب بر ادای این فریضه و نعمت بزرگ بجا آورید و ایام باقی مانده را در ذکر، تلاوت و دعا و طواف نفلی و صدقه سپری نمایید و در هر فرصت، دعای قبولیت حج را فراموش نکنید.